انواع و تفاوت‌ سند های ملکی

بی‌تردید بسیاری از مسائل حقوقی در زمینه املاک حول سند ملکی می‌چرخد و  سند، نقش تعیین کننده‌ای در برد و باخت یک معامله را ایفا می‌کند.  در این  مقاله قصد داریم تا انواع سند ملکی و تفاورت آن ها را با یکدیگر بررسی  کنیم. سند های ملکی دارای انواع بسیاری هستند ولی در ادامه به برخی از مهمترین و پر کاربرد ترین آنها می پردازیم.

سند ملکی عرصه و اعیان

اگر از خریداران مسکن و ملک در کلان‌شهرهایی چون تهران باشید بی‌تردید بارها و ماه‌ها، چنین نامی را شنیده‌اید. مروری بر واحدهای عرضه شده در تهران و دیگر شهرهای بزرگ، حاکی از آن است که بخش اعظمی از واحدها در این مناطق، از نوع آپارتمانی هستند (دلیلش به گران بودن زمین بر می‌گردد به عبارتی سازندگان و انبوه سازان ترجیح می‌دهند در کمترین فضا، برج‌های بلند و کوچک متراژ احداث کنند)، که ساختشان در زمین‌هایی با وسعت معین صورت می‌گیرد.

سند عرصه چیست و سند اعیان کدام است؟

سند مربوط به زمینی که ساخت آپارتمان در آن محقق شده است به عنوان سند عرصه شناخته می‌گردد و سندی که متعلق به واحدهای احداث شده در زمین است، سند اعیان خطاب می‌شود. از این رو اغلب واحدهای آپارتمانی که در کلان‌شهرها مشاهده می‌شوند دارای سندی هستند که سند عرصه و اعیان نام می‌گیرند.

سند ملکی شش دانگ

ناگفته پیداست واژه شش دانگ به مالکیت تمام و کمال اشاره دارد، به عبارتی زمانی که نام سند شش دانگ مطرح می‌شود، مقصود سندی است که تماما به نام یک شخص می‌باشد و فرد دیگری در مالکیت آن ملک، شریک نیست.

از معتبرترین سند ملکی، سند شش دانگ است که در میان همگان به رسمیت شناخته می‌شود و در تمام مراکز دارای اعتبار است. پیش‌تر در خصوص سند شش دانگ و علت این نام‌گذاری صحبت کرده‌ایم، بار دیگر تأکید می‌کنیم واژه شش دانگ به معنای شش جهت است و این گونه برداشت می‌شود که تمام جهات یک ملک از شمال و جنوب تا غرب و شرق و بالا و پایین ملک را در بر می‌گیرد و فرد دیگری در این ملک سهم و نقشی ندارد.

سند ملکی تفکیکی

این نوع سند ملک، بر خلاف سند شش دانگ، سندی است که برای املاکی با چند قسمت که هر قسمت در اختیار یک مالک است، در نظر گرفته می‌شود. قسمت‌های تقسیم شده این ملک هر کدام دارای یک سند می‌باشند، سندهایی که از هم تفکیک شده و اطلاعات صاحبان و مالکان هر قسمت را در بر می‌گیرند.

لازم به توضیح است که هر کدام از سندهای مذکور از نظر حقوقی کامل مطمئن بوده و قابل استناد هستند و تنها در موارد مشارکتی و برای املاکی که مشترک خریداری می‌شوند، استفاده می‌گردند.

سند ملکی تک برگ

این نوع سند ملک، از سوی نهادهای رسمی کشور طراحی شده و به تأیید رسیده‌اند، لذا به همراه داشتن آن‌ها نشان می‌دهد آن چه در دست داریم کاملا رسمی است و می‌توان به آن استناد کرد. طراحی این نوع سند ملکی به نحوی رقم خورده که در وهله اول می‌توان آن چه در آن درج شده است را به سهولت و راحتی خواند و در گام بعد، اصالتش را تأیید نمود و از صحت و سقمش خاطرجمع شد.

سند ملکی مشاع

مشاع در لغت یعنی شراکت. درست زمانی که ملکی دارای چندین مالک است، سندی که برایش در نظر گرفته می‌شود، مشاع خطاب می‌گردد. زمانی که سند را میان چندین شریک، به نوعی تسهیم می‌کنند و به اشتراک می‌گذارند، سند ملک در زمره سند مشاع قرار می‌گیرد.لازم به توضیح است که در مواردی که سند ملک از نوع سند مشاع است، تمام قسمت‌های مربوط به آن ملک، متعلق به تمام شرکاء می‌باشد.

سند ملکی بنچاق

مدتی است مدیریت اسناد به صورت الکترونیکی صورت می‌گیرد و همه امور یک‌پارچه و از قاب رایانه، اتفاق می‌افتند. اگر کمی به عقب برگردیم، زمانی که از الکترونیکی شدن خبری نبود، قراردادها به صورت دستی و به شکل توافقی میان گروهی از افراد ثبت و تأیید می‌شدند. زمانی که قراردادهایی را می‌نوشتند برای آن که مهر تأیید پای آن بزنند و صحتش را به تأیید برسانند نزد عالمان و صاحب نظران می‌رفتند و لحظه‌ای که نوشته‌های مکتوب را به تأیید این افراد می‌رساندند آن سند، از نظر همگان مقبول و پذیرفتنی بود. به زعم این که تعداد این نوع سند ملکی رو به نزول است با این حال کماکان در مناطقی رایج است و نزد مراجع قانونی قابل استناد قلمداد می‌شود.

سند ملکی منگوله دار

سند ملکی دارای منگوله را سند ملکی منگوله دار می‌نامند، این ساده‌ترین تعریفی است که یک سند ملکی منگوله دار را تشریح می‌کند. سندهایی که با یک نخ و تکه‌ای سرب مشاهده می‌شوند، سند منگوله دار هستند، ضمن این که چنین سندی به واسطه همین تکه سرب پلمپ شده، اعتبار و صحتش تأیید می‌شود و این اطمینان را می‌دهد که آن‌چه در دست است یک سند ملکی مطمئن و معتبر می‌باشد.

صحبت پایانی

آن‌چه با هم مرور کردیم مهم‌ترین انواع سند ملکی بود. امید است با شنیدن نام اسناد ملکی، آن‌چه در این مقاله مرور شد را به خاطر آورید و بتوانید در زندگی واقعی ولو اندک از آن بهره ببرید.